Czy każda trauma prowadzi do zespołu stresu pourazowego? A może objawy, które od lat utrudniają Ci codzienne funkcjonowanie, to coś więcej niż tylko „reakcja na trudne doświadczenie”? Coraz częściej w gabinetach psychologicznych diagnozuje się cPTSD, czyli złożony zespół stresu pourazowego. Mimo że wciąż mniej znany niż klasyczne PTSD, jego wpływ na życie potrafi być równie, a często nawet bardziej, destrukcyjny.
PTSD a cPTSD – kluczowe różnice
PTSD (Post-Traumatic Stress Disorder) zwykle rozwija się w wyniku pojedynczego, silnie traumatycznego wydarzenia, takiego jak wypadek, napaść czy katastrofa naturalna. Objawy obejmują m.in. flashbacki, koszmary, nadmierną czujność czy unikanie sytuacji przypominających o traumie.
Z kolei cPTSD (Complex PTSD) pojawia się na skutek długotrwałej ekspozycji na stres i przemoc psychologiczną, często w dzieciństwie. Może być efektem wychowywania się w rodzinie dysfunkcyjnej, doświadczania przemocy, zaniedbania lub trwającego miesiącami znęcania się psychicznego. W przeciwieństwie do PTSD, cPTSD nie jest reakcją na jedno wydarzenie – to odpowiedź na systematyczne poczucie braku bezpieczeństwa.
Objawy cPTSD – czego nie wolno ignorować?
Złożona trauma to nie tylko wspomnienia czy lęk. Objawy cPTSD bywają trudne do zauważenia, bo często są częścią codziennego funkcjonowania osoby dorosłej. Do najbardziej charakterystycznych sygnałów należą:
- Trudności w regulacji emocji – wybuchy złości, długotrwały smutek lub napięcie bez wyraźnej przyczyny.
- Silne poczucie wstydu i winy – przekonanie, że „coś jest ze mną nie tak”.
- Negatywny obraz siebie – brak wiary w swoją wartość, problemy z samoakceptacją.
- Unikanie relacji lub wchodzenie w toksyczne więzi – wynikające z braku poczucia bezpieczeństwa.
- Poczucie pustki i odrealnienia – trudności w „byciu tu i teraz”.
- Nadwrażliwość na stres – nawet drobne sytuacje wywołują reakcje lękowe lub złość.
Wielu pacjentów przez lata nie łączy tych objawów z traumą z przeszłości. Często zgłaszają się do psychologa z powodu depresji, problemów w relacjach czy zaburzeń lękowych – nie wiedząc, że ich źródłem może być właśnie cPTSD.
Czy cPTSD da się leczyć?
Tak. Choć praca z traumą złożoną wymaga czasu, jest możliwa i skuteczna. Terapia traumy oparta na podejściu integracyjnym, terapii schematów, ACT czy psychoterapii somatycznej pomaga odzyskać kontakt ze sobą, wyregulować układ nerwowy i odbudować poczucie bezpieczeństwa.
Dla wielu osób kluczowe jest też doświadczenie relacji terapeutycznej – bezpiecznej, przewidywalnej i wspierającej, co bywa zupełnym przeciwieństwem relacji z dzieciństwa.
Jeśli rozpoznajesz u siebie objawy cPTSD i chcesz dowiedzieć się, jak może wyglądać proces zdrowienia – zapraszamy do naszej poradni w Katowicach. Nasi specjaliści pomogą Ci odzyskać spokój i poczucie wewnętrznej siły. Umów się na pierwszą wizytę już dziś!
